prof. dr hab. Marian Pokropek

profesor emerytowany

Przydatne linki

Marian Pokropek urodził się 7 września 1932 roku w Maryjance w gminie Brwinów. Na Uniwersytecie Warszawskim studiował w Instytucie Historii Kultury Materialnej, kierowanym przez prof. Witolda Dynowskiego. W 1956 roku uzyskał tytuł magistra etnografii. Został nauczycielem akademickim, podjął się pracy naukowej, uzyskując kolejno stopnie doktora, doktora habilitowanego i w końcu tytuł profesora. Przez lata był kierownikiem Zakładu Etnografii Polskiej i Słowiańszczyzny w Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Jego badawcze zainteresowania początkowo dotyczyły budownictwa i osadnictwa na Mazowszu oraz Podlasiu, pracował też przy tworzeniu „Polskiego Atlasu Etnograficznego”. Badania prowadził również poza granicami naszego kraju: na Białorusi, Litwie, Ukrainie, w Macedonii i Bułgarii.

W latach 70. rozpoczął przygotowania do stworzenia „Atlasu sztuki ludowej i folkloru w Polsce” – wiejska twórczość artystyczna i postaci artystów nieprofesjonalnych do dziś są wielką pasją profesora. W czasie długoletniej pracy, badań terenowych, zgromadził on imponującą kolekcję polskiej sztuki ludowej, która mieści się w pawilonie sąsiadującym z jego domem w Otrębusach pod Warszawą. Od 1996 roku tam właśnie siedzibę  ma prywatne Muzeum Polskiej Sztuki Ludowej. Od 2014 roku muzeum nie prowadzi działalności wystawienniczej, lecz udostępnia zbiory osobom zajmującym się sztuką ludową. Profesora z pewnością można nazwać dokumentalistą – w jego bogatej kolekcji znajdują się nie tylko rzeźby, obrazy czy przedmioty sztuki użytkowej, ale także niezliczona liczba negatywów i zdjęć, bo fotografia to kolejna fascynacja Mariana Pokropka.

Poza pracą akademicką Marian Pokropek przez lata współpracował z licznymi muzeami i skansenami, m.in. W Ciechanowcu, Białymstoku czy Sierpcu.

Obszary zainteresowań

etnografia Polski i Słowiańszczyzny, zwłaszcza ludowa architektura i sztuka; obszar badań: Polska, Białoruś, Litwa, Ukraina, Bałkany (Macedonia, Bułgaria)

Doświadczenie badawcze i dydaktyczne

Profesor Marian Pokropek jest autorem ponad 60 monografii, rozpraw i artykułów naukowych. Do najważniejszych jego prac należą:

1976    Budownictwo ludowe w Polsce, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.

1978    Atlas sztuki ludowej i folkloru w Polsce, Arkady, Warszawa.

1979    Wytwórczość i sztuka ludowa Pojezierza Suwalsko-Augustowskiego, Zakład Wydawnictw CZSR, Warszawa.

1980   Przewodnik po izbach regionalnych w Polsce, Państwowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.

Publikacje współautorskie:

1988    Sztuka ludowa w Polsce, Anna Kuczuńska-Iracka, Ewa Fryś- Pietraszkowa, Marian Pokropek, Arkady, Warszawa.

1995    Tradycyjne budownictwo drzewne w Polsce t.1. Budownictwo ludowe. Chałupy i ich regionalne zróżnicowanie, Marian Pokropek, Wojciech Pokropek, Neriton, Warszawa.

1996    Tradycyjne budownictwo drzewne w Polsce, t.II Budownictwo sakralne, cz.1. Bożnice, meczety, moleny staroobrzędowców oraz podlaskie cerkwie unickie i prawosławne Marian Pokropek, Wojciech Pokropek, Neriton, Warszawa.

2004    Bug - rzeka, która łączy. Dzieje rolnictwa Pobuża, Marian Pokropek, Andrzej Kokowski, Muzeum Chełmskie w Chełmie, Wołyńskie Muzeum Krajoznawcze w Łucku, Chełm.

2009    Suwalszczyzna. Świat pogranicza, Marian Pokropek, Adam Żulpa, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Suwaki.

Nagrody i stypendia

Złoty Krzyż Zasługi 1977
Medal Komisji Edukacji Narodowej 1998
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 2003
Zasłużony Działacz Kultury (dwukrotnie)
Medal im. Oskara Kolberga
Medal im. A. Chętnika
Medal im. Ks. K. Kluka
Nagroda CLIO Wydziału Historycznego UW (dwukrotnie: 1996, 1997)
Nagrody JM Rektora UW
Nagrody naukowe MEN (trzykrotnie)
Nagroda Sekretarza naukowego PAN
Nagroda Wydawców